اجتهاد مرکباجتهاد مرکب به ارائه حکم فقهیِ بر آمده از تلفیق آرای مجتهدان قبلی اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفاجتهاد مرکب، یا تلفیق در اجتهاد، به معنای آن است که مجتهدی، در یک موضوع که دو یا چند مجتهد، در آن اجتهاد نموده و دو یا چند نظریه متفاوت ارائه داده‌اند، دست به اجتهادی جدید بزند و نظری را ارائه نماید که تلفیقی از نظریات مجتهدان قبلی است، و به عنوان رأی جدید مطرح می‌شود در واقع، او از هر قولی، بخشی را گرفته و تلفیقی از آن‌ها را به عنوان نظر خود مطرح می‌نماید. ۲ - از نظر اهل سنتلازم به ذکر است که این اصطلاح در کتاب‌های اهل سنت به ندرت به کار رفته است و شاید اولین بار در کلام « شیخ احمد سنهوری » به کار گرفته شده و تعریف یاد شده، از وی نقل گردیده است. [۱]
الاجتهاد اصوله و احکامه، بحرالعلوم، محمد، ص ۲۲۴ ـ ۲۲۲.
به «سنهوری» اشکال شده که تعریف این اصطلاح، با نامی که بر آن گذاشته شده، تناسب ندارد، زیرا اگر نظر مجتهد طبق مبانی اجتهادی به دست آمده باشد، به آن اجتهاد مصطلح می‌گویند و وجهی برای تغییر نام آن به اجتهاد تلفیقی و مرکب وجود ندارد، و اگر شخص بدون به کارگیری اصول اجتهاد ، چند نظر را با یک دیگر ترکیب نموده است، به آن، اجتهاد اطلاق نمی‌شود. [۲]
الاجتهاد اصوله و احکامه، بحرالعلوم، محمد، ص ۲۲۴ ـ ۲۲۲.
۳ - عناوین مرتبطتلفیق ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص ۷۵، برگرفته از مقاله «اجتهاد مرکب». رده‌های این صفحه : اجتهاد(عام)
|